Orthodox Dawah – De apologetische hoek van Orthodox Basics
Welkom op Orthodox Dawah, de apologetische hoek van Orthodox Basics. Hier verdedigen we het Orthodoxe geloof met scherpzinnige en goed onderbouwde argumenten tegen misvattingen en misstanden uit alle hoeken – van andere religies en stromingen tot atheïsme en moderne ideologieën.
In een samenleving als de onze, waar Nederland een veelheid aan religies en levensbeschouwingen kent – van New Age tot Islam en talloze christelijke vertakkingen – is het een noodzaak geworden om onze standpunten helder uiteen te zetten. Niet alleen om kritieken op de Orthodoxie te weerleggen, maar ook om proactief de meest bekende en invloedrijke argumenten die haaks staan op de Orthodoxe leer te ontkrachten. Dit doen we met theologisch verantwoorde, historisch gefundeerde en spiritueel doorleefde antwoorden.
De naam Orthodox Dawah is bewust gekozen. Orthodox verwijst naar de oorspronkelijke betekenis van ons geloof: recht/correct geloof en recht/correcte aanbidding. Het Arabische woord dawah betekent letterlijk uitnodiging en wordt in de islamitische traditie gebruikt voor het verspreiden en verdedigen van de leer. Door dit begrip in een Orthodox kader te plaatsen, geven we er een speelse knipoog aan, maar ook een diepere lading: het benadrukt de kern van dialoog – uitnodigen tot ontmoeting, getuigen van de waarheid, en het geloof verdedigen met helderheid, liefde en overtuiging.
Zo wordt Orthodox Dawah een platform waar de Orthodoxe stem gehoord kan worden in een religieus diverse samenleving. Het is een uitnodiging om dieper te duiken in de rijkdom van de Orthodoxie, je overtuiging te versterken, en samen te groeien in het geloof dat ons is toevertrouwd.
Veel christenen buiten de Orthodoxe Kerk zijn opgegroeid met het principe van Sola Scriptura – het idee dat de Bijbel alléén de hoogste en enige bron van gezag is voor geloof en leven. Orthodoxe christenen hebben een diepe liefde voor de Heilige Schrift en worden aangemoedigd om dagelijks uit de Bijbel te lezen. Toch erkennen wij Sola Scriptura niet. Waarom niet?
Vanuit de Orthodoxe christelijke optiek, geworteld in de Heilige Schrift, de Traditie van de Kerkvaders en de canons van de Oecumenische Concilies, is het huwelijk een heilig sacrament dat de eenheid tussen Christus en Zijn Kerk weerspiegelt (Efeziërs 5:25-33). Het is een verbond van wederzijdse liefde, respect en volwassen verantwoordelijkheid, bedoeld voor de spirituele groei en het welzijn van beide partners. De Kerkvaders, zoals Sint Johannes Chrysostomos, benadrukken dat het huwelijk niet slechts dient voor voortplanting, maar vooral om de natuurlijke verlangens te kanaliseren in een heilige unie, met nadruk op wederzijdse zorg en spirituele eenheid.¹ Sint Basilius de Grote waarschuwt tegen praktijken die de zuiverheid en maturiteit ondermijnen, en ziet het gezin als een 'kleine kerk' waar kinderen worden opgevoed in godsvrucht.² In deze context biedt de Orthodoxe Kerk een kritische reflectie op historische en religieuze praktijken die afwijken van deze bijbelse normen, zoals het huwelijk van Mohammed met Aisha. Dit stuk zal dit onderwerp behandelen, met aandacht voor de gangbare huwelijksleeftijden onder christenen in de 7e eeuw in Arabië en omliggende regio's, de islamitische leer van de sunnah, en de problematische implicaties van Mohammeds voorbeeld als universeel ideaal. We zullen het christelijke perspectief versterken door te wijzen op de bescherming van kinderen als een kernwaarde in de Bijbel en de patristieke traditie, terwijl we het islamitische perspectief eerlijk benadrukken als een leer die Mohammeds leven ziet als normatief voor alle tijden.
In de islamitische traditie vormt Soera Az-Zukhruf (43) een kritiek op de polytheïstische praktijken van de pre-islamitische Arabieren, met name hun toeschrijving van dochters aan God (de engelen) en hun ontkenning van een coherente monotheïstische theologie. Vers 81 luidt in een standaardvertaling: "Zeg: Als de Meest Barmhartige een zoon had, zou ik de eerste zijn om Hem te aanbidden." (Koran 43:81). Deze uitspraak, toegeschreven aan de profeet Mohammed, is hypothetisch van aard en dient primair om de absurditeit van het idee van goddelijke nakomelingen te benadrukken binnen de strikte tawhid (eenheid van God) van de islam. Islamitische tafsirs, zoals die van Ibn Kathir en Maududi, interpreteren dit als een retorische ontkenning: het is niet dat God een zoon kon hebben, maar dat zo'n claim inherent onlogisch en blasfemisch is. Mohammed zou, hypothetisch, de eerste zijn om zo'n zoon te aanbidden als het waar was, om zijn oprechtheid te tonen, maar de realiteit ontkent dit categorisch.
Het pausdom als universeel primaatschap – de leer dat de bisschop van Rome (de paus) een unieke, universele jurisdictie en suprematie bezit over de gehele christelijke Kerk – vormt een van de diepste scheidslijnen tussen de Rooms-Katholieke Kerk en de Oosters-Orthodoxe Kerk. Dit schisma, culminerend in 1054 maar met wortels in eerdere eeuwen, draait om interpretaties van Bijbel, traditie, Kerkvaders en concilies. De Rooms-Katholieke Kerk ziet het pausdom als een goddelijk ingesteld instituut, gebaseerd op Petrus' rol als "rots" en sleuteldrager, met een erfelijke suprematie die onfeilbaarheid impliceert in geloofs- en morele zaken (zoals gedefinieerd in Vaticanum I, 1870). De Orthodoxe Kerk erkent een "primaat van eer" (primus inter pares) voor de bisschop van Rome in de vroege Kerk, maar verwerpt universele jurisdictie, suprematie of onfeilbaarheid, en benadrukt in plaats daarvan een collegiaal, synodaal model van kerkbestuur, geworteld in de eenheid van de apostelen en de Heilige Geest.
Reactie plaatsen
Reacties