De Apostelen 

De Twaalf Apostelen

1. St. Petrus (oorspronkelijk Simon – bijnaam Kefas, “rots”)

2. St. Andreas (broer van Petrus)

3. St. Jakobus de Meerdere (zoon van Zebedeüs, bijgenaamd samen met Johannes Boanerges, “zonen van de donder”)

4. St. Johannes (zoon van Zebedeüs, broer van Jakobus de Meerdere)

5. St. Filippus

6. St. Bartolomeüs

7. St. Matteüs (ook wel Levi genoemd)

8. St. Thomas

9. St. Jakobus (zoon van Alfeüs)

10. St. Judas Taddeüs (ook Judas Lebbeüs genoemd, mogelijk dezelfde als Jakobus de Rechtvaardige)

11. St. Simon de Zeloot (ook “de IJveraar”)

12. St. Mattias (gekozen na de Hemelvaart ter vervanging van Judas Iskariot)

Andere belangrijke apostelen

• St. Paulus (Saulus van Tarsus, bekend als de “13e apostel” en apostel der heidenen)

De Zeventig (of Tweeënzeventig) Apostelen

• Groep van discipelen die door Christus werden uitgezonden om het Evangelie te verkondigen.

Bijzondere vermelding

• Judas Iskariot – één van de oorspronkelijke twaalf, maar verraadde Christus voor 30 zilverstukken. Geen heilige, maar wel essentieel in de evangelische geschiedenis. Een mooi voorbeeld van een potentiële heilige, die de God van Zoon, Zijn boodschap en wonderen van dichtbij heeft mogen meemaken, maar ervoor koos om Hem te verloochenen uit zijn eigen passies, voornamelijk uit hebzucht.

Kerkvaders

De Apostolische Vaders (1e–2e eeuw)

• St. Clemens van Rome

• St. Ignatius van Antiochië

• St. Polycarpus van Smyrna

• De Didachè (anonieme catechetische tekst, vaak in deze groep geplaatst)

De Griekse Kerkvaders

• St. Athanasius de Grote (Alexandrië, verdediger van de orthodoxie tegen het arianisme)

• St. Basilius de Grote (Cappadocië, monastieke regel, theoloog)

• St. Gregorius de Theoloog (Nazianze, diepgaande trinitarische theologie)

• St. Gregorius van Nyssa (mystieke theologie, broeder van Basilius)

• St. Johannes Chrysostomos (beroemd prediker, liturgie naar hem genoemd)

• St. Cyrillus van Alexandrië (belangrijk in de strijd tegen Nestorius)

• St. Maximus de Belijder (7e eeuw, verdediger van de leer van de twee naturen/willen van Christus)

De Latijnse Kerkvaders (ook erkend in de Orthodoxe traditie)

• St. Ambrosius van Milaan

• St. Hiëronymus (vertaler van de Vulgaat)

• St. Augustinus van Hippo (invloedrijk, al wordt hij in de orthodoxe traditie soms genuanceerd gelezen)

• St. Gregorius de Grote (paus, liturgische hervormer)

De Grote Vaders van de Kerk (door de Orthodoxe Kerk officieel zo genoemd)

• St. Athanasius de Grote

• St. Basilius de Grote

• St. Gregorius de Theoloog

• St. Johannes Chrysostomos

(Deze vier worden vaak samen de “Vier Grote Vaders van het Oosten” genoemd.)

Andere belangrijke Vaders en Leraars

• St. Johannes van Damascus (8e eeuw, verdediger van de iconen)

• St. Simeon de Nieuwe Theoloog (11e eeuw, mystieke theologie)

• St. Gregorius Palamas (14e eeuw, verdediger van de hesychastische traditie en de energieënleer)

Belangrijk om te weten

• De Orthodoxe Kerk ziet de Kerkvaders niet alleen als historische figuren, maar als levende getuigen van de Traditie.

• Hun werken worden nog steeds gelezen in liturgie, catechese en theologie.

• De lijst is niet uitputtend: er zijn tientallen andere vaders, maar dit zijn de meest geciteerde en invloedrijke.

Woestijn Vaders & Moeders

Pioniers van het woestijnmonnikendom

• St. Paulus van Thebe (227 – 341) → Wordt vaak beschouwd als de eerste kluizenaar (anachoreet) in de Egyptische woestijn.

• St. Antonius de Grote (251 – 356) → Vader van het monnikendom; trok zich terug in de woestijn en inspireerde talloze volgelingen.

Grote geestelijke leiders

• St. Macarius de Grote (van Egypte) (300 – 391) → Leerling van Antonius, stichter van kloostergemeenschappen in de Scetische woestijn.

• St. Abba Poemen de Grote (340 – 450) → Bekend om zijn wijsheid en spreuken (Apophtegmata Patrum).

• St. Arsenius de Grote (350/354 – 445) → Voormalig Romeins hoveling, werd kluizenaar in Egypte; bekend om zijn stilte en ascese.

• Eerwaarde Onuphrius (Oniphrius) (320 – 400) → Kluizenaar in de Thebaïde, vaak afgebeeld met lange haren en bladeren als kleding.

Leerlingen en asceten

• St. Antonius de Eenvoudige († ca. 339) → Leerling van Antonius de Grote, bekend om zijn nederigheid en eenvoud.

• St. Mozes de Zwarte (Mozes de Ethiopiër) (330 – 405) → Voormalige rover, bekeerde zich en werd een voorbeeld van nederigheid en vergeving.

Woestijnmoeders (Amma’s)

• St. Syncletica van Alexandrië (4e eeuw) → Vrouwelijke ascete, bekend om haar geestelijke raadgevingen.

• St. Maria van Egypte (ca. 344 – 421) → Leefde als boetelinge in de woestijn na een jeugd van zondig leven; symbool van bekering en ascese.

Kenmerken van de Woestijnvaders en -moeders

• Hun woorden en daden zijn verzameld in de Apophtegmata Patrum (“Spreuken van de Vaders”), een van de belangrijkste bronnen van orthodoxe spiritualiteit.

• Ze legden de basis voor zowel anachoretisch monnikendom (kluizenaars) als cenobitisch monnikendom (gemeenschapsleven, o.a. Pachomius).

• Hun nadruk lag op gebed, stilte, ascese, nederigheid en geestelijke strijd (askesis).

Heiligen & Martelaren

• Heilige Abo van Tiflis

• Heilige Abraham van Rostov

• Heilige Abraham van Smolensk

• Heilige Adelheid van Italië

• Heilige Adeodatus I

• Heilige Afan

• Heilige Agapetus van Pchersk

• Heilige Agapitus

• Heilige Agatho(n)

• Heilige Ahmet de Kalligraaf

• Heilige Aidan

• Heilige Alipij van de Grotten

• Heilige Alphege

• Heilige Alypius de Styliet

• Heilige Amphilochios van Patmos

• Heilige Anastasia Nikolajevna van Rusland

• Heilige Anastasia van Rusland

• Heilige Anastasia van Servië

• Heilige Anastasia van Sirmium

• Heilige Anastasius van de Sinaï

• Heilige Andrej de Iconograaf

• Heilige Andreas van Constantinopel

• Heilige Andreas van Kreta

• Heilige Ansgarius (Ansgar)

• Heilige Antonius van Kiev

• Heilige Augustinus van Canterbury

• Heilige Barbatus van Benevento

• Heilige Basilius de Gezegende (Dwaas om Christus’ wil)

• Heilige Basilius de Grote

• Heilige Basilius van Ostrog

• Heilige Benedictus II

• Heilige Benedictus van Aniane

• Heilige Benedictus van Nursia

• Heilige Birinus

• Heilige Bonifatius IV

• Heilige Bonifatius, apostel van de Duitsers en de Lage Landen

• Heilige Boris I

• Heilige Boris en Gleb

• Heilige Brendan de Zeevaarder

• Heilige Brendan van Birr

• Heilige Brigida van Kildare

• Heilige Bruno van Querfurt

• Heilige Chad van Mercia

• Heilige Clemens van Ohrid

• Heilige Columba

• Heilige Columbanus

• Heilige Constantijn van Moerom

• Heilige Cyrillus (apostel van de Slaven, broer van Methodius)

• Heilige Cyriacus de Anchoriet

• Heilige Cuthbert van Lindisfarne

• Heilige Damianus en Kosmas

• Heilige Danilo II

• Heilige Darius van Nicea

• Heilige David (Dewi) van Wales

• Heilige Declan

• Heilige Demetrius van Thessaloniki

• Heilige Dimitri van Rostov

• Heilige Dimitrije Nemanjić

• Heilige Dionysius van Vattasseril

• Heilige Dimpna

• Heilige Dorotheus van Gaza

• Heilige Dunstan

• Heilige Edmund de Martelaar

• Heilige Egbert van Northumbria

• Heilige Eligius

• Heilige Elisabeth van Hessen, prinses en martelares

• Heilige Emilia van Caesarea

• Heilige Efraïm van Arizona

• Heilige Ethelbert van Kent

• Heilige Etheldreda van Ely

• Heilige Eulogius van Alexandrië

• Heilige Euphrosyne van Polatsk

• Heilige Euthymius de Grote

• Heilige Fevronia van Moerom

• Heilige Felix III

• Heilige Felix IV

• Heilige Frideswide

• Heilige Gabriël (Dwaas om Christus’ wil)

• Heilige Gallus

• Heilige Geevarghese Gregorios van Parumala

• Heilige Genoveva

• Heilige Georgius de Grote Martelaar

• Heilige Gerasimus van de Jordaan

• Heilige Ghislain

• Heilige Godehard van Hildesheim

• Heilige Gregorius I (de Grote)

• Heilige Gregorius II

• Heilige Gregorius III

• Heilige Gregorius Palamas

• Heilige Gregorius van Nazianze

• Heilige Gregorius van Nyssa

• Heilige Gregorius van Tours

• Heilige Helier

• Heilige Herman van Alaska

• Heilige Herman van Valaam

• Heilige Hilda van Whitby

• Heilige Hubertus

• Heilige Innocentius van Alaska

• Heilige Irene van Lesvos

• Heilige Isaak de Syriër

• Heilige Isidora van Tabenna

• Heilige Ita

• Heilige Joachim en Anna (ouders van de Theotokos)

• Heilige Joachim van Osogovo

• Heilige Johannes Chrysostomos

• Heilige Johannes de Doper

• Heilige Johannes I

• Heilige Johannes Klimakos

• Heilige Johannes van Damascus

• Heilige Johannes van Pskov

• Heilige Johannes van Shanghai en San Francisco

• Heilige Johannes van Tobolsk

• Heilige Jovan Vladimir

• Heilige Jozef de Hesychast

• Heilige Juliana van Lazarevo

• Heilige Justin Popović

• Heilige Justinianus I

• Heilige Justinus de Martelaar

• Heilige Kassia

• Heilige Kevin van Glendalough

• Heilige Kirill van Beloozero

• Heilige Lazarus van Servië, Grote Martelaar

• Heilige Leo II

• Heilige Leo III

• Heilige Leo de Grote (paus Leo I)

• Heilige Leodegar van Autun

• Heilige Macarius, abt van Pelekete

• Heilige Marcus van Efeze

• Heilige Maria Nikolajevna, grootvorstin van Rusland

• Heilige Maria van Egypte

• Heilige Martinus I

• Heilige Maximilianus van Tebessa

• Heilige Maximus de Belijder

• Heilige Maximus de Griek

• Heilige Maximus van Turijn

• Heilige Melito van Sardes

• Heilige Mercurius van Cappadocië

• Heilige Methodius (apostel van de Slaven, broer van Cyrillus)

• Heilige Milburga van Wenlock

• Heilige Mozes de Ethiopiër

• Heilige Mozes de Hongaar

• Heilige Naum van Preslav

• Heilige Nektarios van de Heilige Berg

• Heilige Nektarios van Egina

• Heilige Neot

• Heilige Nicodemus de Hagioriet

• Heilige Nikephoros I van Constantinopel

• Heilige Nikolaj Velimirović

• Heilige Nikoaleas II, laatste tsaar van Rusland

• Heilige Nicolaas de Wonderdoener van Myra

• Heilige Nicolaas van Japan

• Heilige Nicolaas van Lesvos

• Heilige Nikon van Servië

• Heilige Nil Sorski

• Heilige Nilus de Jongere

• Heilige Nino (Gelijk aan de Apostelen)

• Heilige Nothelm van Canterbury

• Heilige Odilia

• Heilige Odo van Cluny

• Heilige Odulphus van Brabant (Oduvald)

• Heilige Olga Nikolajevna, grootvorstin van Rusland

• Heilige Olga van Kiev

• Heilige Or van Nitria

• Heilige Oswald van Northumbria

• Heilige Osyth

• Heilige Ouen

• Heilige Paisios van de Heilige Berg

• Heilige Paraskeva van de Balkan (Petka)

• Heilige Patrick

• Heilige Paulinus van York

• Heilige Pavel van Taganrog

• Heilige Petroc

• Heilige Petrus de Aleoet

• Heilige Petrus van Agira

• Heilige Petrus van Moerom

• Heilige Philothei

• Heilige Photius de Grote

• Heilige Piran

• Heilige Poryphyrios van Kafsokalyvia

• Heilige Praejectus

• Heilige Romanus de Melodist

• Heilige Romanus van Caesarea (Romanus van Antiochië)

• Heilige Sava (Gelijk aan de Apostelen)

• Heilige Sebastian van Jackson

• Heilige Serafim van Sarov

• Heilige Sergius en Bacchus

• Heilige Simeon de Myronvloeiende

• Heilige Simeon de Nieuwe Theoloog

• Heilige Sophia van Rome en haar dochters Geloof, Hoop en Liefde

• Heilige Spyridon van Tremithus

• Heilige Stefan van Decani

• Heilige Stefanus (István) van Hongarije I (Gelijk aan de Apostelen)

• Heilige Stefanus de Eerste Martelaar

• Heilige Tatiana Nikolajevna van Rusland

• Heilige Theodorus de Studiet

• Heilige Theodorus Tiron (de Rekruut)

• Heilige Ulrich van Augsburg

• Heilige Varvara Jakovleva

• Heilige Willibrord

• Heilige Xenia van Sint-Petersburg

• Heilige Yegor Tsjekrjakovski

• Heilige Zosimas van Palestina

• De gezegende en koninklijke familie Romanov, de laatste keizerlijke familie van Rusland

Oudtestamentische Heiligen

• Abel – eerste rechtvaardige martelaar, zoon van Adam en Eva

• Abraham (Abram) – stamvader van Israël, vriend van God

• Adam – eerste mens, geschapen door God

• Aaron – broer van Mozes, eerste hogepriester

• Daniël – profeet, ziener van de eindtijd

• David – koning en psalmist

• Debora – rechteres en profetes

• Elias (Elia) – profeet, opgenomen in de hemel

• Elisa (Eliseüs) – profeet, leerling van Elia

• Enos – kleinzoon van Adam, rechtvaardige

• Enoch (Henoch) – wandelde met God, opgenomen in de hemel

• Esther – koningin van Perzië, redde haar volk

• Eva – eerste vrouw, moeder van alle levenden

• Hosea – profeet

• Izaäk (Isaac) – zoon van Abraham en Sara

• Jacob (Israël) – stamvader van de twaalf stammen

• Jeremia – profeet

• Jesaja – grote profeet

• Job – rechtvaardige, voorbeeld van lijdzaamheid

• Jonathan – zoon van Saul, vriend van David

• Jozef (zoon van Jakob) – onderkoning van Egypte

• Jozua (Joshua) – opvolger van Mozes, leider van Israël

• Melchisedek – koning en priester van Salem

• Micha (Micah) – profeet

• Miriam – zuster van Mozes en Aäron

• Mozes – wetgever, profeet, leider van Israël

• Naäman de Syriër – genezen door de profeet Elisa

• Nathan – profeet ten tijde van David

• Nehemia – leider van de terugkeer uit ballingschap

• Noach – rechtvaardige, bouwer van de ark

• Ruth – rechtvaardige, overgrootmoeder van David

• Salomo (Solomon) – koning, zoon van David

• Samuel – profeet en richter

• Sara – echtgenote van Abraham

• Sadrak, Mesak en Abednego – de drie jongelingen in de vuuroven

• Seth – rechtvaardige zoon van Adam en Eva

• Susanna – rechtvaardige, gered van valse beschuldiging

• Tobias – rechtvaardige, vader van Tobit

• Zacharia – profeet

Nieuwtestamentische Heiligen

• Ananias van Damascus – discipel die Paulus doopte

• Anna de Profetes – getuigde van Christus in de tempel

• Antipas van Pergamum – martelaar, genoemd in Openbaring

• Aristarchus van Thessaloniki – metgezel van Paulus

• Claudia Procula – echtgenote van Pontius Pilatus

• Cleopas – leerling van Christus, ontmoette Hem op de weg naar Emmaüs

• Dismas – de goede moordenaar aan het kruis

• Gaius van Efeze – leerling van Paulus

• Hermas van Dalmatië – vroege christen, auteur van De Herder van Hermas

• Jakobus, de broer van de Heer – eerste bisschop van Jeruzalem

• Johannes de Doper (Johannes de Voorloper) – profeet en martelaar

• Jozef, de rechtvaardige – echtgenoot van Maria, voedstervader van Jezus

• Lazarus van Bethanië – vriend van Jezus, uit de dood opgewekt

• Linus – paus, opvolger van Petrus

• Maria Magdalena – Gelijk aan de Apostelen

• Maria, de Moeder van God (Theotokos) – Moeder van Christus

• Nicanor de diaken – een van de zeven diakenen (Handelingen 6)

• Nicodemus – farizeeër, verdedigde Jezus en hielp bij Zijn begrafenis

• Onesimus – slaaf van Filemon, leerling van Paulus

• Priscilla en Aquila – echtpaar, medewerkers van Paulus

• Rufus van Thebe – genoemd door Paulus in Romeinen 16:13

• Simon van Cyrene – droeg het kruis van Christus

• Stefanus de diaken – de eerste martelaar voor Christus

• Timotheüs – leerling van Paulus, bisschop van Efeze

• Titus – leerling van Paulus, bisschop van Kreta

• Zacharias en Elisabeth – ouders van Johannes de Doper