"Zoals een vogel afhankelijk is van twee vleugels om te kunnen vliegen. Zo ook is een orthodoxe christen afhankelijk van gebed en vasten; men kan geen spiritueel leven ontwikkelen zonder deze twee vleugels."

(Orthodox gezegde)

 

Het doel van vasten en waarom we vasten

Er is geen eenduidig ​​antwoord op de vraag waarom we vasten, maar we zullen proberen zo duidelijk mogelijk te zijn. Eén antwoord is dat we simpelweg het voorbeeld van Jezus Christus en de apostelen volgen.

 

We vinden ook in het Oude Testament dat veel profeten al lang vóór het christendom vastten. Denk aan Mozes, David en Daniël, om er maar een paar te noemen. Ze vastten om verschillende redenen, zoals berouw, verdriet, aanbidding, offers en vele andere spirituele motieven. Hoewel hun vastenmethoden varieerden, deden ze dat altijd met God in hun gedachten en harten.

 

Wij vasten voor spirituele groei, discipline, onthechting van het wereldse leven en om dichter bij God te komen. Laten we niet vergeten dat het eerste gebod dat aan Adam en Eva werd gegeven, een vorm van vasten inhield, waarbij men zich onthield van iets wat men verlangde. Ze hadden toestemming om van alles in de Hof van Eden te eten, behalve van de Boom van de Kennis van Goed en Kwaad. Door dit "vasten" te verbreken, waren ze ongehoorzaam aan Gods gebod, waardoor de zonde de wereld kon binnenkomen en de mensheid aan de dood werd onderworpen. De duivel en zijn demonen zullen er alles aan doen om ons te storen en af ​​te leiden van het vasten, net zoals de slang deed met Adam en Eva.

 

De twee vormen van vasten

We beoefenen twee soorten vasten, en tijdens vastenperiodes combineren we beide:

1. Fysiek vasten, waarbij we een bepaalde periode bepaalde voedingsmiddelen en dranken vermijden.

2. Geestelijk vasten, het meest uitdagende aspect, omvat intensief gebed, het lezen van de Schrift, het bestuderen van de kerkvaders, het geven van aalmoezen, tijd doorbrengen met familie, en het afzien van vleselijke verlangens en wereldse afleidingen. Dit alles helpt ons om dichter bij God te komen en ons los te maken van het tijdelijke leven.

 

Vasten is een hulpmiddel dat we voor ons eigen bestwil gebruiken; God heeft ons vasten niet nodig, maar wij hebben God nodig, en vasten is een manier om ons tot Hem te wenden.

Hoewel de Bijbel positief spreekt over vasten en ons aanmoedigt om te vasten, geeft hij geen strikte instructies over hoe te vasten. Voor begeleiding volgen we de instructies van de Kerk, die is opgericht door onze Heer en Redder Jezus Christus om ons te helpen op onze spirituele reis.

 

Bijbelse en patristische ondersteuning

- Jezus Christus vastte veertig dagen in de woestijn: "En nadat Hij veertig dagen en veertig nachten gevast had, kreeg Hij honger." (Mattheüs 4:2)

- De apostelen vastten en baden: "Nadat zij gevast en gebeden hadden, legden zij hun de handen op en lieten hen gaan." (Acts 13:3)

De kerkvaders benadrukten het belang van vasten:

- Sint Basilius de Grote: "Vasten is een wapen tegen demonen, want 'dit soort gaat niet uit, tenzij door gebed en vasten" (Matteüs 17:21)."

- Sint Johannes Chrysostomus: "Vasten is niet alleen onthouding van voedsel, maar ook van zonden."

 

Vastenperiodes in de Orthodoxe Kerk

(Eerste datum volgens de Juliaanse kalender, tweede volgens de Gregoriaanse kalender)

 

Langere vastenperiodes

- Grote Vasten (Pascha)

- Apostelenvasten (Petrus & Paulus vasten)

- Geboortevasten (Kerst Vasten)

- Ontslapenisvasten 

 

Eendaagse vasten

- Elke woensdag en vrijdag (met enkele uitzonderingen)

- De vooravond van de Theofanie – 18/5 januari

- De onthoofding van Johannes de Doper – 11 september/29 augustus

- De kruisoprichting – 27/14 september

 

Vastenregels

Afhankelijk van de periode en de richtlijnen van de Kerk:

- Strikt vasten: volledige onthouding van alle eten en drinken.

- Vasten op water: alle dierlijke producten (vlees, zuivel, eieren) zijn verboden, evenals olie en wijn (alcohol).

- Vasten op olie en wijn: dierlijke producten zijn verboden, maar olie en wijn zijn toegestaan.

- Vasten op vis: dierlijke producten blijven verboden, maar vis is toegestaan.

- Zuivelvasten: een vleesvrije week (deze periode vóór de Grote Vasten wordt officieel niet beschouwd als vasten, maar als voorbereiding op het vasten).

 

Omdat de Grote Vasten gebaseerd is op de maancyclus en sommige andere vastenperiodes daarvan afhankelijk zijn, kunnen we op deze website geen specifieke vastendata vermelden. Voor de exacte vastendata en richtlijnen die tijdens bepaalde periodes in acht worden genomen, kunt u deze eenvoudig online zoeken of (de website van) uw plaatselijke Orthodoxe Kerk bezoeken.

 

Aanvullende informatie

De datum van Pascha (Pasen) in het orthodoxe christendom wordt bepaald door de maancyclus. Pascha valt op de eerste zondag na de eerste volle maan die op of na de lente-equinox valt. Deze methode om Pasen te bepalen is gebaseerd op het Joodse Pesach, aangezien het Laatste Avondmaal, de kruisiging en de opstanding van Jezus Christus nauw verbonden zijn met het Pesachfeest.